Samenvatting
Moderne Geschiedenis - Samenvatting (uitgebreid)
Een samenvatting voor het vak Moderne Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht, bevat zowel Noble als Kennedy.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
gesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Moderne Geschiedenis (1789-1914)Samenvatting 2018-2019
Inhoud
Noble, Western Civilization..................................................................................................................2
19. An Age of Revolution, 1789-1815...............................................................................................2
20. The Industrial Transformation of Europe, 1750-1850.................................................................5
21. Restoration, Reform and Revolution, 1814-1848........................................................................7
22. Nationalism and Political Reform, 1850-1880...........................................................................10
23. The Age of Optimism, 1850-1880.............................................................................................12
24. Imperialism and Escalating Tensions, 1880-1914.....................................................................15
Kennedy, Een beknopte geschiedenis van Nederland.......................................................................19
4. Groeiende crisis, 1747-1795.......................................................................................................19
5. Bouwen aan een natiestaat, 1795-1870........................................................................................19
6. Vooruitgang en crisis, 1870-1949................................................................................................24
Literatuur
Th. Noble, e.a., Western Civilization: Beyond Boundaries (International edition), Volume II: Since
1560 (Boston 2018, 7th edition)
James C. Kennedy, A Concise History of the Netherlands (Cambridge 2017)
1
,Noble, Western Civilization
19. An Age of Revolution, 1789-1815
The Origins of Revolution, 1775-1789
Nadat de Amerikaanse kolonisten zich actief verzetten tegen de Britse regering en zich in 1776
onafhankelijk verklaren zijn de gevolgen groot, voor GB maar ook in andere landen omdat de
Amerikaanse Revolutie hervorming inspireert in landen als Ierland, Nederland, Polen en
Frankrijk.Terwijl de Britse overheid te maken kreeg met de Amerikaanse Revolutie hadden zij ook
veel problemen in eigen land; veel Britten waren verdeeld en de Ieren eisen vanaf 1779 ook ‘self-
rule’, uiteindelijk krijgen de Ieren in 1782 parlementaire autonomie. Ook Nederland had in deze
periode te maken met een politieke crisis, de wensen van de kooplieden en de stadhouders komen niet
overeen en de patriotten komen in deze tijd op. De conflicten komen in 1787 tot een einde wanneer de
stadhouder werd gerestaureerd. Zowel de Ierse als de Nederlandse hervormers werden geïnspireerd
door de praktijken en idealen van de Amerikaanse revolutionairen. Ook in Polen was er in deze tijd
wens voor politieke hervorming, zij creeëren een constitutionele monarchie maar deze wordt
uiteindelijk beëindigd door interventie van Rusland. De Fransen hadden om GB dwars te zitten vanaf
het begin de Amerikanen gesteund in hun revolutie, deze steun heeft grote gevolgen: de Fransen
bouwen een torenhoge schuld op, veel Franse soldaten die hebben gevochten in de VS nemen het
Amerikaanse voorbeeld mee naar huis, de US Constitution wordt in Parijs afgedrukt en besproken in
de salons en aan het Hof. Amerika werd het prototype van de republiek en daarmee het toonbeeld van
de tot leven gekomen Verlichtingsidealen.
Het Ancien Régime kwam in in de late jaren 1780 in crisis door 3 factoren: (1) hoge schulden
en een insufficiënt belastingssysteem, (2) institutionele privileges voor de rijken in de monarchie en
(3) een publieke wens voor hervorming. De onkunde van Koning Lodewijk XVI (r. 1774-1793) was
een extra factor binnen de crisis. De financiële crisis was al lang in ontwikkeling en kwam direct
voort uit een systeem waarin de grootste rijkdom werd beschermd door eeuwenoude privileges, de
overheid kon de rijkste burgers niet taxeren. De monarchie had al eeuwen geleefd door meer geld uit
te geven dan dat er binnenkwam, veel mensen kwamen in financiële problemen door dit systeem. Het
verlichte denken werd ook steeds meer zichtbaar, ook onder edelen en onderwezen bourgeoisie, er
werd in Frankrijk open gedebatteerd over gewenste hervormingen. In 1787 roept de koning de
Edelenvergadering bijeen om hen te vragen hem te helpen op te komen tegen het parlement, hij krijgt
echter maar weinig steun.In 1788 roept Lodewijk VI onder grote druk de Staten-Generaal bijeen,
wanneer zij bijeenkomen in 1789 is de Derde stand al zeer ontevreden door hun eigen positie.
Wanneer deze groep samenkomt en de Eerste en Tweede stand samen met Lodewijk protesteren
grijpen zij de macht en is de revolutie begonnen.
Wanneer de drie standen samenkomen in Versailles komen conflicten naar boven, de onkunde
van de koning werd direct duidelijk. Lodewijk doet niets om de problemen op te lossen en steeds
meer afgezanten stappen over naar het idee dat Frankrijk een grondwet moet krijgen. Op 17 juni
verklaart de Derde Stand zichzelf de Nationale Vergadering van Frankrijk, wanneer Lodewijk
vervolgens de vergaderzaal sluit verhuist de vergadering naar een nabijgelegen kaatsbaan waar zij de
Eed op de Kaatsbaan afleggen; dit was een gezamenlijke eed om samen te komen totdat een
geschreven grondwet was gemaakt. De koning reageert door het samenroepen van zijn troepen, dit
zorgt voor onrust in Parijs. Nadat een hervormingsgezinde minister wordt ontslagen ontstaan er in
Parijs demonstraties en rellen, deze rellen slaan uiteindelijk over naar andere steden en dorpen in
Frankrijk.
Door de rellen en protesten zijn de leden van de Nationale Vergadering gehaast om een
nieuwe grondwet te schrijven. Eind augustus wordt de Declaratie van de Rechten van de Man en
Burger gepubliceerd, deze was geïnspireerd op de Amerikaanse grondwet. In september wordt er
besproken wat men moet doen met de koning; hij kreeg een drie-jaar-durende schorsing van zijn veto.
Hij had nog steeds veel macht, maar hij was niet langer een absoluut vorst. Wederom reageert
Lodewijk door troepen in te zetten, ditmaal naar de Nationale Vergadering in Versailles, het volk is
woest en meer protesten volgen. Hierna is de koning nog wel de ‘vader van het volk’ maar zijn macht
2
, werd beperkt en zijn autoriteit had een flinke deuk opgelopen. De Vergadering begon het land te
leiden in naam van de natie, en het had de steun van het volk.
The Phases of the Revolution, 1789-1799
1. 1789-1791: Aan het einde van 1789 was er chaos in Parijs, de Vergadering is nog steeds
aan het werk aan de constitutie maar er ontstaan binnen de Vergadering ook nieuwe
bewegingen – zoals de Jacobijnen. De revolutionairen vallen uiteen wanneer de
Vergadering keuzes maakt over de grondwet en de financiële situatie; zo confisqueert de
staat kloostergronden, dat zijn vanaf dan nationaal bezit (biens nationaux) en deze worden
verkocht en de clerus moest een eed afleggen aan de staat. Ook verdeelt de Vergadering
Frankrijk in departementen (départements) waarvan de ambtenaren gekozen zouden
worden. Wanneer de constitutie in 1791 bijna klaar is tracht de koning te vluchten, hij
wordt ontdekt bij Varrennes en in Parijs onder huisarrest geplaatst. Dus toen de
Vergadering in juli 1791 het voorstel voor een constitutionele monarchie af had kon men
de koning niet langer vertrouwen, toch zweert de koning in september zijn trouw aan de
grondwet. Vlak na het ingaan van de grondwet bleek dat het systeem fragiel was, de
nieuwe wetgeving van de gekozen Vergadering en voortdurende druk in Parijs zorgde
ervoor dat de nieuwe constitutionele monarchie al binnen een jaar zal vallen.
2. 1791-1793: Er kwam nog meer druk op het nieuwe regime te liggen door de dreiging van
een buitenlandse inval; gevluchte aristocraten hadden plannen om Frankrijk binnen te
vallen (Oostenrijk en Pruisen). De angst voor een inval en argwaan voor de koninklijke
familie lijken voor de revolutionairen echte dreigingen, in april 1792 verklaart Lodewijk
oorlog tegen Oostenrijk wat zeer dramatisch gaat voor Frankijk. Intussen groeit kritiek op
het regime, en door een slechte graanoogst groeit de onrust. Parijse revolutionairen, Sans-
Culotten bestormen op 10 augustus 1792 de Tuilerieën en zetten ze de koning gevangen.
Er komt nu een republiek i.p.v. een monarchie. De Nationale Vergadering wordt nu de
Nationale vergadering en op 21 september 1792 schaffen zij de monarchie af en beginnen
zij te werken aan een republikeinse grondwet. Ook besluiten zij wat te doen met de
koning; op 21 januari 1793 wordt Lodewijk XVI geëxecuteerd onder de Guillotine in
Parijs. Deze executie verdeeld de nieuwe Conventie zo diep dat deze snel valt.
3. 1793-1794; de Terreur: In februari 1793 was de Republiek met vrijwel iedere Europese
staat in oorlog, daarnaast waren er veel antirevolutionaire rellen in Frankrijk. In juni 1793
nemen (extreme) Jacobijnen de Conventie over van de Girondijnen. De protesten tegen de
overheid nemen toe en wanneer een aanstaande revolutionair – Jean Paul Marat – in juli
wordt vermoord door een adelvrouw, roept een Jacobijn in het comité voor publieke
veiligheid – Maximilien Robespierre – op tot ‘Terreur’ (de systematische repressie van
politieke tegenstanders). Ten tijde van de Terreur werden velen geëxecuteerd onder de
guillotine, het doel van de Terreur was niet enkel het stoppen van actief verzet maar ook
om andere meningen stil te houden. Tijdens de Terreur wordt er ook sociale wetgeving
ingevoerd: vaste graanprijzen, universeel primair onderwijs, afschaffing van de slavernij,
echtscheiding, dienstplicht. Wanneer gematigde tegenstanders van Robespierre worden
geëxecuteerd ontstaat er onrust binnen de Terreur, Robespierre verliest zijn achterban en
uiteindelijk in juli 1794 verliest ook hij zijn hoofd onder de guillotine.]
4. 1794-1799; Thermidoriaanse reactie en het Directoire: Na de dood van Robespierre
wordt het comité van publieke veiligheid afgeschaft door de Conventie. Er komt een
nieuwe grondwet wat de publieke deelname aan de politiek limiteerde, wel wordt het
stemrecht uitgebreid (nog altijd niet universeel). De regering onder deze nieuwe grondwet
noemen we het Directoire, naar de uitvoerende raad van 5 mannen die werd gekozen door
het Hogerhuis. De regeringen van het Directoire waren nooit vrij van dreiging en in 1799
bevindt het land zich wederom in crisis. Leden van het Directoire vragen Napoleon
Bonaparte uit om een nieuwe regering te creëren en Napoleon grijpt samen met zijn broer
de macht op 9 november 1799.
The Napoleonic Era and the Legacy of Revolution, 1799-1815
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Melica_Serranus.tigrinus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 13 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen