100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting tentamenstof Psychologie als Wetenschap €7,44   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting tentamenstof Psychologie als Wetenschap

 41 bekeken  1 aankoop

Samenvatting van alle tentamenstof voor de cursus Psychologie als Wetenschap. Het boek is 'A History of Modern Psychology' van James Goodwin met ISBN 3759. De samenvatting is een gedetailleerd beschrijving van alle belangrijke stromingen, theorieën, experimenten en onderzoekers. Het is erg goede r...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 50  pagina's

  Bekijk voorbeeld

Document laden...

mobile-preview
  • Nee
  • H2 tot en met h15
  • 18 mei 2019
  • 50
  • 2018/2019
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (27)
avatar-seller
snowflake_Dascyllus.trimaculatus
H2 – De filosofische context
Lang verleden
Hermann Ebbinghaus staat bekend om de uitvinding van “nonsense syllable” en eerste
persoon die menselijk geheugen experimenteel onderzocht. Daarnaast staat hij bekend om
zijn quote: “long past, short history”. Waarin hij benadrukt dat de vragen die nu gesteld
worden vroeger ook al gesteld werden in de filosofie. Psychologie en filosofie zijn sterk
verbonden met elkaar, maar behoren niet onder dezelfde tak. Psychologie meet gedrag en
mentale processen op wetenschappelijke manieren in plaats van filosofische analyse.

Rene Descartes (1596-1650)
Begin van moderne psychologie en wetenschap

Dook op einde van renaissance waarin de oude Grieken zoals Plato en Aristoteles opnieuw
ontdekt werden. In deze tijd veel kunst van onder andere Da Vinci en Michelangelo. Ook
waren er technische en wetenschappelijke ontwikkelingen. Johannes Gutenberg vond een
nieuwe drukpers uit en er werd meer onderzoek gedaan naar menselijk lichaam. Nicolas
Copernicus bracht in 1540 de geocentrische kijk van het universum in twijfel (aarde als
centraal punt). Hij suggereerde een heliocentrische kijk (zon als middelpunt). Hij deed
afstand van het religieuze denken waarin God zijn creatie als middelpunt zou moeten
hebben gemaakt. Galileo ondersteunde Copernicus en ontwikkelde een telescoop waarmee
observaties gemaakt konden worden. Dit sluit aan bij Sir Francis Bacon die een voorstander
was van inductief redeneren = natuur observeren in plaats van conclusies van deductieve
analyse van Aristoteles of andere autoriteiten zomaar aannemen.
Descartes en het rationalistische argument
Descartes kreeg les in een scholastic traditie = combinatie van kennis van werk van
Aristoteles en gebruik van redeneren. Hij ging dingen zelf onderzoeken, dan vertrouwen op
autoriteit. In de 17e eeuw kwam hij naar voren in de tijd van Galileo en zijn telescoop en Van
Leeuwenhoek met zijn microscoop waarmee observaties gedaan konden worden. Hij schreef
het boek The World waarin hij zijn werk samenvatte, dit werd echter pas na zijn dood
gepubliceerd wegens tegenstelling met de kerk.
Het Cartesiaanse Systeem
Descartes was een rationalist  de waarheid kan alleen voortkomen uit een goede manier
van redeneren. Hij verwierp het bewijs van zintuigen en waarnemingen, want die konden
misleidend zijn. Hij geloofde dat de waarheid alleen naar voren kwam door menselijke
vermogen tot redeneren. Hij alleen kon hieraan twijfelen. Duidelijk denken zonder bias,
problemen voorzichtig analyseren, systematisch werken van simpel naar complex en je werk
controleren. Hij liet de kerk volledig buiten beschouwing. Het vermogen om te redeneren
was aangeboren en kennis berust niet op ervaringen  nativisme. Descartes geloofde dat
veel ideeën innate ideas waren, de concepten vanuit onze ervaringen noemde hij derived
ideas. Ook was Descartes dualist  duidelijke scheiding tussen geest en lichaam. Geest is
middelpunt voor redeneren en het lichaam is de machine. Cartesiaanse dichotomie =
mensen van dieren onderscheiden. Mensen waren complexer dan dieren. Descartes
geloofde dat lichaam als gecompliceerde machine werkt  mechanist. En hij geloofde dat
geest directe invloed kon hebben op lichaam en andersom wat heb een interactionist
maakte.

,Descartes: reflex en geest-lichaam interactie
In zijn laatste boek behandelde hij menselijke emoties en verklaarde hij reflexen. Volgens
Descartes kwamen de animal spirits vanuit warmte van het bloed en waren de krachten
achter beweging. Deze spirits zaten in brein, zenuwen en spieren. Geest kan spieren laten
bewegen doordat de zenuwen geest en lichaam verbinden en door automatische reacties als
gevolg van sensorische stimuli genaamd reflexen. Descartes geloofde dat de interactie
tussen lichaam en geest gebeurde in de pijnappelklier, omdat dit een strategische plek was
om de animal spirits te controleren. De structuur kende geen lateralisatie en daarmee moest
het een speciale functie hebben. Dit volledige idee was niet waar, maar waar Descartes wel
goed op weg was, was het ontdekken van de werking van reflexen.

De Britse onderzoekers
Op vaste land waren de mensen rationalist, maar in Engeland voornamelijk empirist = kennis
komt van ervaringen. Het is sterk verbonden met associationisme, omdat kennis verworven
wordt door de associaties tussen ervaringen en ideeën. Wortels van Britten liggen in
inductief denken van Sir Francis Bacon en sociale theorieën van Thomas Hobbes.
John Locke (1632-1704): de oorsprong van Britse Empirisme
Locke belangrijk in 17e eeuw. Hij werd geïnspireerd door inductief denken en zette zich af
tegen scholasticism net zoals Descartes. Locke was geïnteresseerd in onderzoek naar
menselijke kennis en het verkrijgen daarvan = epistemologie. Hij geloofde niet in
aangeboren ideeën. Ideeën komen vanuit andere bronnen met gebruik van onze basis
mentale concepten. Hij beargumenteerde zijn geloof in aangeleerde ideeën doordat we in
aanraking komen met objecten, er geen universele ideeën bestaan en kinderen al vroeg
ervaringen hebben waaruit ze de kennis halen. De geest wanneer een kind geboren wordt is
een blank vel wit papier. Elk idee komt vanuit waarneming (zintuigen) en reflectie
(informatie verwerken). Hij maakte onderscheid tussen simpele ideeën: basis kwaliteiten
zoals kleur, vorm, eigenschappen en complexe ideeën: combinatie van simpele en complexe
ideeën. Deze complexe ideeën kunnen weer los vallen in simpele ideeën. Atomisme = idee
dat complexiteit in natuur begrepen kan worden door verkleinen van objecten in hun meest
simpele elementen. Door associatie worden de ervaringen bij elkaar gehouden. Een laatste
onderscheid werd gemaakt tussen primaire kwaliteiten: bestaan als onafscheidelijke
eigenschappen van een object (vorm, beweging) en secundaire kwaliteiten: bestaan op onze
waarnemingen (kleur, smaak, geur).
Een andere implicatie van Locke was hoe een kind moest worden opgevoed en bijgeschoold.
Hij gaf als advies dat kinderen hun fysieke gezondheid goed moest zijn en dit getraind moest
worden door te lijden. Kinderen moeten vroeg getraind worden. Straffen en concrete
beloningen moeten vermeden worden.
Locke geloofde dat complexiteit begrepen kan worden in losse componenten, dat de
omgeving direct de geest en gedrag vormt en je veel over een persoon kan vertellen
wanneer je de ervaringen in zijn leven weet.
George Berkeley (1685-1753): Empirisme toegepast op visie
Volledige neergang van de kerk en alleen wetenschappelijke en mathematische methoden.
Materialisme ontstond in 17e eeuw, maar werd pas erkend in 19e eeuw. Zij geloven dat geest
en lichaam een geheel zijn. Zij geloven ook in atomisme (= idee dat complexe gehelen
begrepen kunnen worden in componenten delen). Determinisme = geloof dat alle
gebeurtenissen voorgaande oorzaken hebben. Materialisten hebben dreiging op concept
van vrije wil. Berkeley focuste voornamelijk op het analyseren van sensorische processen. In

,zijn boeken liet hij zien dat waarnemingen van afstand, grootte en locatie beoordelingen zijn
afhankelijk van ervaring. Bij het concept diepte verklaarde hij de concepten convergentie =
groter en kleiner worden van pupil en accommodatie = bolling van de lens. Hij stelde dat we
objecten niet echt zien, maar beoordelingen maken gebaseerd op visuele informatie en
ervaringen = subjectieve idealisme  we zijn niet zeker over realiteit, we weten alleen dat
we het waarnemen. Realiteit bestaat wel, want alles wordt gezien door God.
David Hume (1711-1776): regels van associatie
Hij geloofde dat al ons begrip voortkwam uit ervaringen Hij onderscheidde twee
basiselementen van de geest: impressies (basis waarnemingen) en ideeën (geïnterpreteerde
waarneming). Ideeën volgen uit impressies door associatie. Hume stelde drie regels voor
associatie: (1) resemblance = gelijkenis tussen twee dezelfde dingen, (2) contiguity =
gelijktijdig dingen ervaren en (3) cause and effect = oorzaak en gevolg  als de ene
gebeurtenis volgt op de ander. We kunnen nooit zeker zijn over causaliteit, alleen wanneer A
gebeurt dan B gebeurt, A voor B gebeurt en B niet gebeurt wanneer A niet gebeurt.
David Hartley (1705-1757): een fysiologische associatie
Hartley beschreef hoe associatie de leidende draad kan zijn hoe de menselijke geest is
georganiseerd. Hij was een dualist: men bestaat uit twee delen, geest en lichaam. Hij
geloofde in parallelisme = hij benaderde psychologische en fysieke gebeurtenissen apart,
maar werken parallel. Zijn belangrijkste punt was gelijkheid die hij onderverdeelde in
spatial/synchronous = denken aan je huis doet je denken aan je hond die bij de voordeur zit
en temporal/successive = kwijlen van hond is gevolg van jouw lach die hij associeert met
eten. Hij kwam ook tot de ontdekking dat zenuwen niet hol waren en dus geen animal spirits
kon vervoeren, maar bestond uit vezels die sensorische informatie met trillingen vervoeren.
Bij atomisme moet men eerst alle componenten begrijpen voordat het geheel begrepen kan
worden. Hiertegenover staat holisme = belang van het geheel, de componenten kunnen pas
begrepen worden wanneer het geheel bekend is.
John Stuart Mill (1806-1873): op de berm van psychologische
wetsenschap
Mill schreef een essay over vrouwenrechten. Als een empirist geloofde hij dat kennis
voortkwam uit ervaringen. Hij was voor goede educatie. Mill geloofde meer in holistische kijk
op complexe ideeën. Hij gebruikte liever chemische metaforen dan mechanische metaforen.
In zijn boek A System of Logic beschreef hij zijn geloof over associaties en mentale chemie en
bracht hij begin aan wetenschappelijke benadering van de psychologie. Hij beschreef hoe
inductie causaliteit kon vaststellen in drie methoden: (1) method of agreement
(overeenkomst) = overeenkomsten onderzoeken (experimentele groep), (2) method of
difference = afwezigheid van een effect moet samengaan met afwezigheid van de oorzaak
(controle groep) samen is dit de joint method = combinatie van de eerste twee methoden
die oorzaak kunnen identificeren met de limitaties van inductie. (3) Concomitant variation =
kijken of veranderingen in X geassocieerd zijn met voorspelde veranderingen in Y.

Rationalist antwoord op empirisme
Gottfried Wilhem Leibniz (1646-1716)
Zijn belang in psychologie ligt in zijn antwoord op Locke zijn geest-lichaam probleem. Hij was
eens met kennis door ervaring, maar niet met geboren worden met blank papier. De mens
heeft aangeboren eigenschappen die de kaders zet voor redeneren en logica. Alleen de
mens heeft deze eigenschappen, dieren niet. Zijn oplossing voor geest-lichaam probleem

, was dat deze parallel werken: ze werken onafhankelijk van elkaar, maar in
overeenstemming. De elementen van zowel mentaal als fysieke realiteit noemde hij monads
 oneindige hoeveelheid en werken als energie dan materiaal. Rationale monads vormen
geest en simpel monads fysieke realiteit. Hij bestudeerde ook het bewustzijn die hij
onderverdeelde in (1) apperception = hoogste bewustzijn, focus en aandacht, (2) perception
= bewustzijn van iets en (3) petites perception = onder niveau van bewustzijn, nodig voor
hogere niveaus van waarneming. Er zijn drempels (thresholds) van bewustzijn naar
onbewustzijn.
Immanuel Kant (1724-1804)
Kant was in overeenstemming met empirisme. Zijn vraag was hoe kennis is opgebouwd uit
ervaringen. Hij vroeg zich af hoe ervaringen zelf mogelijk waren en concludeerde dat
hiervoor een bestaan van eerdere kennis nodig is. We organiseren ervaringen in ruimte en
tijd. Hij geloofde dat de geest altijd in causaliteit dacht. Dus tijd en ruimte en causaliteit zijn
aangeboren eigenschappen van de geest. Hij geloofde dat de geest niet te bestuderen was
dus dan psychologie nooit een wetenschappelijke studie kon worden.


H3 – De wetenschappelijke
context
Frenologie is te verdelen in twee componenten: begrip zit in het brein en elk component van
begrijpen is voorzien in het brein.

Heldhaftige wetenschap in de eeuw van de verlichting
In Renaissance ging geloof van autoriteit over naar wetenschap en menselijk redeneren in
het begrijpen van de wereld. Deze periode wordt herkend als de verlichting, omdat
wetenschap en redeneren licht brachten in het onbekende, donkere gebied. Newton had
hierop een belangrijke invloed. In tweede helft van 18e grootste invloed van de verlichting,
maar ideeën bleven sterk in 19e en 20e eeuw waarin technische vernieuwingen plaatsvonden
wat leidde tot de industriële revolutie. Naar aanleiding van deze wetenschappelijke fysieke
en chemische uitvindingen werd het tijd om ook de biologie beter te begrijpen.

Functioneren van het zenuwsysteem
Descartes ontwikkelde model over functioneren van zenuwstelsel en dit zette andere
onderzoekers ook aan het werk. Probleem dat ontstond was de vraag of het brein centrum
was van bewustzijn en controle had over vrijwillige acties. Er werd onderzoek naar gedaan
nadat geëxecuteerde mensen door de guillotine nog steeds beweging lieten zien. Het
afgehakte hoofd werd getest op bewustzijn, die was er niet meer. Dus werd aangenomen
dat bewustzijn in het hoofd zit en de bewegingen onvrijwillig waren los van bewustzijn.
Reflex actie
Descartes ontwikkelde als eerste een model voor reflexen waarbij het lichaam werkte als
een machine. Thomas Willis en Robert Whytt brachten meer kennis over zenuwen. Willis
leefde in tijd van Descartes en was geïnteresseerd in werking van brein en zenuwstelsel. In
zijn boek beschreef hij structuren van het brein verkregen van dierenonderzoeken. Hij
bedacht de term reflex. Whytt deed veel onderzoek naar rol van ruggenmerg bij reflexen en
dit deed hij bij kikkers. Hij onderscheidde vrijwillige en onvrijwillige acties waarbij het brein

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper snowflake_Dascyllus.trimaculatus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 13 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,44  1x  verkocht
  • (0)
  Kopen